H Γιαγιά Χρυσώ στον αργαλειό

http://www.youtube.com/watch?v=tD30Eo_1VfE
Οι επισκέπτες  της γιαγιάς Χρυσώς στην Άνω Οινόη Ορεστιάδας,την βρήκαν να δουλεύει στον αγαπημένο της αργαλειό. Η γιαγιά Χρυσώ συνεργάστηκε με πολλούς συλλόγους στην Ελλάδα, τη Γερμανία και τις ΗΠΑ. Ειδικότητά της ήταν τα υφαντά των Γκαγκαβούζηδων στα οποία έβαζε όλο της το μεράκι. Ο αργαλειός της σταμάτησε τη δουλειά του το απόγευμα της 1ης Οκτώβρη του 2010.
 Το βίντεο αυτό είναι αφιερωμένο στη μνήμη της και είναι ένα μικρό ευχαριστώ για όσα έχει κάνει για μας.

Το πιο απαραίτητο και το πιο πολύτιμο εργαλείο για την κάθε νοικοκυρά  κάποτε ήτανε ο αργαλειός. Έχοντας αργαλειό στο σπίτι της, στο πιο ευάερο και πιο ευήλιο δωμάτιο, κάθε αγροτική οικογένεια, ήταν σαν να είχε στη δούλεψή της ένα ατομικό υφαντουργικό εργαστήρι, που κάλυπτε όλες τις ανάγκες σε είδη ρουχισμού και κλινοστρωμνής. Το στήσιμο του αργαλειού δεν ήταν και τόσο εύκολη υπόθεση. Ήθελε σταθερότητα και ζύγισμα, για να μη μετατοπίζεται με τα τραντάγματα από τις κινήσεις που έκανε η νοικοκυρά. Στα περισσότερα σπίτια του χωριού o αργαλειός ήταν μόνιμα στημένος, κάτω από χαγιάτια (μπαλκόνια), στο κατώι δίπλα πάντα από παράθυρο και προσωρινά πολλές φορές στην άκρη του δωματίου στο σπίτι.
 Ο αργαλειός φτιαχνόταν από τέσσερα ισομεγέθη γερά και βαριά όρθια ξύλα δέντρου, που συνδέονταν και με άλλα ξύλα, με ειδικούς αρμούς και είχε τα έξης εξαρτήματα: Ας ξεκινήσουμε από το βασικό αντί, που είχε το νήμα. Αυτό τοποθετείται απέναντι από την υφάντρα. Το νήμα αυτό χωρισμένο από τον γκάρδιο (σιδερένια βέργα), σχηματίζει 2 επιφάνειες, οι οποίες πέρναγαν μέσα από τα μιτάρια και τα χτένια και κατέληγαν στο αντί, που ήταν μπροστά στην υφάντρα και λεγόταν σχιστάνι. Τούτο το έλεγαν έτσι, γιατί φέρει σχίσιμο στη μέση ώστε να περνάει το ύφασμα.
Τα μιτάρια ήταν δικτυωτά πλέγματα νημάτων, σε σχήμα 8. Ήταν στερεωμένα τα νήματα σε δυο λεπτές σανίδες, που είχαν σταθερή θέση. Λέγονται μιτάρια, γιατί το νήμα λέγεται και μίτος (βλ. Μίτος της Αριάδνης, Θησέας, Λαβύρινθος - από τη μυθολογία). Από εκεί οι κλωστές πήγαιναν στα καρούλια ή καρέλια, στην οροφή του αργαλειού. Αυτά κρέμονταν κι είχαν την ικανότητα με τις πατήθρες ή ποδαρίτσες, που κρέμονται απ' αυτά, να μετακινούνται οι κύκλοι του 8, πότε πάνω και πότε κάτω. Οι πατήθρες πατιόνται όταν ήθελε η υφάντρα να μετακινήσει τις δυο επιφάνειες των νημάτων. Στη συνέχεια οι κλωστές περνάνε μάσα από τα χτένια. Και αυτά ήταν φτιαγμένα από μικρά τεμάχια καλαμιού ή σύρματος, που ήταν στερεωμένα σε 2 παράλληλα τεμάχια σανιδιών.
Το άνοιγμα που αφήνουν τα καλαμάκια χαρακτήριζε τα χτένια σε:
1) Δασόχτενα (δασιά υφάσματα - πουκάμισα και σκουτιά),
2) Ρασόχτενα (για τα ράσα των παπάδων) και
3) Πανόχτενα (για λιόπανα, αντρομίδες, βελέντζες, κιλίμια, κάπες, σαγίσματα) και λοιπά.
 Το χτένι μπαίνει σε μια θήκη, που το στερέωνε κι έτσι η υφάντρα το κτύπαγε με όση δύναμη χρειαζόταν για να σφίξει το νήμα. Η θήκη αυτή κρέμεται από την οροφή του αργαλειού.

Ο μεγάλος  καθιστός, οριζόντιος αργαλειός
Από τα πρώτα εκθέματα του ''Μουσείου Ελληνικής Λαογραφίας'', που έχει την έδρα του στο Πολιτιστικό πάρκο,αποτελεί δωρεά στο Μουσείο της Κας Ελένης Λαγού.
Συντηρήθηκε και συναρμολογήθηκε από το ειδικό συνεργείο συντήρησης του Μουσείου, "διάστηκε" με πολύ κόπο αλλά και πολύ κέφι από 3-4 απίθανες γερόντισσες και σήμερα μπορεί ξανά να υφάνει χράμια και φλοκάτες, όπως άλλωστε έμαθε να κάνει εδώ και πολλά χρόνια.
Ο χώρος της υφάντρας

http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=4Ue2l5ZmXLM

Πηγή: Κ.Π.Ε. Μακρινίτσας

Φτιάχνουμε το δικό μας ρουζ με αραρούτη

Το δικό μας ρουζ

Τα καλλυντικά είναι μια σημαντική πηγή έκθεσης σε τοξίνες,  και αυτό μπορεί σε μεγάλο βαθμό να αλλάξει ξεκινώντας να φτιάχνουμε  τα δικά μας !! 

Για το ρουζ, χρειαζόμαστε:

Σκόνη αραρούτη,

οργανική σκόνη κακάο,και

σκόνη ιβίσκου

Πως το φτιάχνουμε:

Όπως και με κάθε σπιτική συνταγή, τα ποσά των υλικών διαφέρουν ανάλογα με το πρόσωπο. Θα πρέπει να πειραματιστεί κανείς με τις ποσότητες του κάθε συστατικού για να βρει την απόχρωση που του ταιριάζει. Ξεκινάμε φτιάχνοντας μια βάση  με ανάμειξη μιας μικρής ποσότητας(  περίπου μισό κουταλάκι του γλυκού) αραρούτης  που σκουραίνουμε με τις καφέ και κόκκινες αποχρώσεις των άλλων υλικών, δοκιμάζοντας στο χέρι μας  την απόχρωση.

Όταν καταλήξουμε  στην επιθυμητή απόχρωση, κλείνουμε  σε ένα μικρό βάζο το μείγμα που θα χρησιμοποιήσουμε σαν ρουζ.

Σκόνη μαραντία

Η σκόνη του ριζώματος του φυτού Maranta arundinacea  είναι  γνωστή ως αραρούτι, αραρούτη, Maranta, araru, ararao, hulankeeriya, και άλλα. Προέρχεται από ένα μεγάλο σε μέγεθος και πολυετές   αυτοφυές  φυτό στα τροπικά δάση, ή καλλιεργείται για το άμυλο που περιέχουν  τα ριζώματα του. 
Παλιότερα  αποκαλούσαν το άμυλο  "σκόνη μαραντία". 
Η σκόνη δεν ήταν πολύ γνωστή στη χώρα μας  μιας και έρχεται από μακριά.
Τρόφιμα: Το άμυλο από το ρίζωμα χρησιμοποιείται ως πυκνωτικό μέσο για σούπες, σάλτσες, και κρέμες. 
-Αντικαθιστά  στις συνταγές το αλεύρι, και χρειάζεται  σε μικρότερη ποσότητα από όσο αυτό. Η σκόνη  βράζεται και πυκνώνει  με νερό.
-Είναι ένα θρεπτικό και εύπεπτο άμυλο, κατάλληλο για όσους θέλουν να αποφύγουν την γλουτένη ή  τους υδατάνθρακες. 
-Είναι ένα εξαιρετικό πυκνωτικό  όπου τα υλικά χρειάζεται να μαγειρευτούν σε χαμηλή θερμοκρασία  όπως  είναι  οι κρέμες με γάλα  ή οι σάλτσες με βάση τα αυγά και τα φρούτα. 
-Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ανάμειξη με καλαμποκάλευρο ή  από μόνο του, για να πυκνώσει  τις σάλτσες. 
-Χρησιμοποιείται για να γίνουν  διάφορα αρτοσκευάσματα όπως θρεπτικά μπισκότα για βρέφη, και άλλα γλυκά.
-Είναι επίσης εξαιρετικό πηκτικό  υλικό για όλα τα καλλυντικά προϊόντα που περιέχουν νερό. 
-Δίνει μαλακή, μεταξένια υφή στα μείγματα πούδρας και ρουζ, αλλά όχι μόνο (σε επόμενα κείμενα θα δούμε που αλλού χρησιμεύει)
Σημείωση:  Η  αραρούτη σε αντίθεση με το καλαμποκάλευρο  δεν προσδίδει γεύση στα φαγητά που χρησιμοποιείται. 
Θεραπευτικές ιδιότητες: Είναι τροφή πλούσια σε πρωτεΐνη, μια επικουρική θεραπεία για τα άτομα με προβλήματα στα νεφρά και  αλλεργίες στη γλουτένη. 
Είναι  καλό καταπραϋντικό, και χρησιμοποιείται σαν διατροφική υποστήριξη για τους ηλικιωμένους, για όσους αναρρώνουν από καχεξία, ανορεξία, κακή διατροφή,  και χρόνιες παθήσεις. 
Επίσης, είναι χρήσιμο  τρόφιμο και φάρμακο  μαζί για τη θεραπεία  της δυσεντερίας και της διάρροιας, σε βήχα, βρογχίτιδα και  δυσπεψία.
Η αγορά του σε μεγάλη συσκευασία συμφέρει πολύ  σε σύγκριση με τα γυάλινα  μικρά μπουκάλια που πωλούνται στα  σούπερ-μάρκετ.
Μπορεί  να βρεθεί  στο Amazon 
Εικόνες και πηγές
www.axortagos.gr/ftiakste-diko-sas-blush-ararouti.html‎